O Janie Nowaku-Jeziorańskim, czyli kurierze z Warszawy

Jan Nowak-Jeziorański - mówi Wam to coś? Może ktoś z Was oglądał film "Kurier" w reżyserii Władysława Pasikowskiego z 2019 roku? Nie?! Nie martwcie się, coś na to zaradzimy! 

Otóż Jan Nowak-Jeziorański a właściwie Zdzisław Jeziorański to bardzo ciekawa postać. Urodził się w 1914 r. w Berlinie, aczkolwiek gimnazjum kończył już w Polsce, w Warszawie. Następnie studiował ekonomię na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Brał udział w kampanii wrześniowej, a rok później zaangażował się w działalność konspiracyjną. Od 1941r . należał do Związku Walki Zbrojnej (ZWZ), który rok później przemianowano na Armię Krajową (AK). Zdzisław Jeziorański pracował pod różnymi pseudonimami jako emisariusz Armii Krajowej. Jego pierwszym poważniejszym zleceniem było dotarcie do rządu RP, działającego wówczas w Londynie. To właśnie wtedy Zdzisław Jeziorański przyjął pseudonim Jan Nowak. Jako że Zdzisław Jeziorański niezwykle przysłużył się krajowi, m.in. w przeddzień kapitulacji powstania warszawskiego udało mu się wywieźć z Polski setki dokumentów i zdjęć, zyskał również przydomek "Kuriera z Warszawy".  Po zakończeniu wojny, do Polski nie wrócił, ale o Polsce nigdy nie zapomniał. Przez pewien czas mieszkał w Londynie, gdzie pracował w Radiu BBC, w Niemczech, gdzie został nawet dyrektorem polskiej rozgłośni Radia Wolna Europa. Następnie zamieszkał w Stanach Zjednoczonych, gdzie również działał na rzecz Polski, zaangażował się m.in. w pomoc NSZZ "Solidarność", wspierał Polskę w dążeniach do NATO. Pierwszy raz po zakończeniu II Wojny Światowej do Polski przyjechał dopiero w sierpniu 1989 r. na zaproszenie Lecha Wałęsy. Na stałe powrócił do Polski dopiero w 2002 roku, zamieszkał w Warszawie. Nadal angażował się mocno w sprawy Polski, angażował się w dążenia Polski do integracji w Unii Europejskiej. Zdzisław Jeziorański ps. Jan Nowak zmarł w 2005 roku, został pochowany na Cmentarzu Powązkowskim. 

To, co Wam napisałam, to nie jest pełna jego biografia. Biografia Jana Nowaka-Jeziorańskiego jest naprawdę barwna i warto się z nią zapoznać, chociażby ze zwykłej ciekawości. W Internecie można znaleźć informacje sprzeczne, film chociaż dosyć ciekawy również nie jest do końca jasny, dlatego warto sięgnąć po książki takie jak np. te od Wydawnictwa Ossolineum. 

Wydawnictwo Ossolineum to najstarsza, działająca nieprzerwanie oficyna wydawnicza w Polsce. Powstała w 1827 r. we Lwowie. Jej historia jest również bardzo interesująca i polecam Wam się z nią zapoznać. Myślę, że spokojnie można by o niej napisać książkę. Na stronie wydawnictwa znajdziecie tylko te najbardziej wartościowe i ambitne pozycje. Takimi pozycjami są właśnie te o Janie Nowaku-Jeziorańskim. 

Jeżeli bardziej przemawia do Was forma graficzna, możecie sięgnąć po komiksy. O Janie Nowaku-Jeziorańskim powstały takie dwa: "Kurier z Warszawy" oraz "Wojna w eterze. Mówi Radio Wolna Europa". Pierwszy z nich przedstawia działalność Jeziorańskiego jako emisariusza Armii Krajowej, drugi natomiast opowiada o jego działalności właśnie w Radiu Wolna Europa. Komiksy są bardzo przejrzyste, wydane zostały w formie dużych albumów, nie za długich, więc pochłania się je bardzo szybko. Każdy komiks rozpoczyna się od wstępu na temat głównego bohatera, a kończy się kalendarium jego życia, które dokładnie systematyzuje losy Jana Nowaka. Dodatkowo na końcu znajdują się krótkie notki biograficzne na temat autorów komiksów. 

Jeśli komiksy to jednak dla Was za mało rozważcie zakup książki "Jan Nowak-Jeziorański. Biografia opowiadana". Je to pełna zdjęć, skanów dokumentów pozycja, ale nadal nie jest to klasyczna biografia. Jak sam tytuł wskazuje, jest to biografia opowiadana, czyli zebrane są w niej słowa wypowiedziane o Janie Nowaku-Jeziorańskim przez innych, przez osoby, które go znały na różnym etapie jego życia. Takich osób, które się wypowiedziały, jest blisko 100, więc jest naprawdę co czytać. Dodatkowo magii dodają te wszystkie zdjęcia, których w książce jest naprawdę sporo.  W przypadku biografii na końcu również tak jak w komiksach znajduje się kalendarium oraz dodatkowo umiejscowione są tam krótkie biogramy na temat tych wszystkich niemalże 100 osób, których relacje, wspomnienia, znalazły swoje miejsce w tej książce. 

Mam nadzieję, że tym wpisem przybliżyłam Wam, co nieco historię Jana Nowaka-Jeziorańskiego. Polecam Wam zajrzeć na stronę Wydawnictwa Ossolineum, ponieważ można znaleźć tam naprawdę ciekawe pozycje, inne niż wszystkie, niezwykłe w bardzo niskich cenach. 

Wpis powstał w ramach współpracy.